Het effect van stress op de thymus
Acute én chronische stress (in welke vorm dan ook) kan leiden tot versnelde afname van de thymus, wat een flinke negatieve invloed kan hebben op de gezondheid van je immuunsysteem. Je thymusklier heeft een belangrijke functie bij stress en je immuunsysteem, het zorgt voor je afweercellen (T- en B- lymfocyten) en voor de receptoren die nodig zijn om een virus uit te schakelen.
Wat is de thymus
De thymus is een primair lymfoïde orgaan in de borstkas. Hij ligt vlak achter het borstbeen en dicht bij het hart. Een andere naam voor thymus is zwezerik. Vooral actief bij kinderen, tot de puberteit. Daarna verschrompelt de thymus en komt er vetweefsel voor in de plaats. De thymus verdwijnt meestal niet helemaal.
Waar is de thymus voor?
De thymus is dus belangrijk bij je afweer. De cellen in de thymus beschermen je tegen bacteriën, virussen en schimmels. Die cellen zijn een soort witte bloedcellen. Ze heten ook wel T-cellen of T-lymfocyten. De ‘T’ is van thymus.
De thymus zorgt er ook voor dat er geheugencellen worden gemaakt. Als je ziek wordt van een bacterie of virus, maakt je lichaam afweerstoffen. De geheugencellen onthouden dit. Ze komen in actie als je later opnieuw in contact komt met dezelfde bacterie of virus. Je lichaam maakt dan snel de goede afweerstoffen. Zo word je niet nog een keer ernstig ziek van dezelfde bacterie of hetzelfde virus.
Het is heel belangrijk dat je afweersysteem goed opgebouwd wordt. De thymus speelt een rol bij het bouwen van het afweersysteem. Na de puberteit is je afweersysteem sterk genoeg. De thymus wordt dan minder belangrijk. In een gezonde leefsituatie is bij de meeste volwassenen is de thymus gekrompen. In geval van acute of chronische stress neemt het volume (en daarmee de werking) van de thymus versneld af en spreek je van ‘acute thymische atrofie’.
Twee soorten immuunsysteem
Je immuunsysteem is onder te verdelen in twee soorten; het thymus onafhankelijke en het thymus-afhankelijke. Het thymus-onafhankelijke wordt ook wel je ‘aangeboren immuunsysteem’ genoemd. Het eerste afweermechanisme tegen ziekteverwekkers. Thymus-afhankelijke, ook wel ‘adaptieve’ immuniteit, wordt bereikt door de werking van zowel T-lymfocyten als B-lymfocyten (T- en B-cellen). Deze T- en B-cellen komen uit het beenmerg, zorgen voor specifieke antigeenherkenningsreceptoren en zijn in staat zeer gespecialiseerde functies te ontwikkelen voor een langdurig immunologisch geheugen.
Wat is het effect van stress
Verschillende fysiologische aandoeningen, waaronder ondervoeding, emotionele nood, zwangerschap of pathologische aandoeningen zoals infectie, ziekte en zelfs sommige behandelingen, kunnen stress op het lichaam veroorzaken.
Ongeacht de oorzaak verstoort stress de balans van het immuunsysteem en kan het leiden tot een degeneratie van de werking van de thymus.
Oorzaken van thymische atrofie
Virale, bacteriële en schimmelinfecties zijn veelvoorkomende oorzaken van acute thymische atrofie. Bijzonder zorgwekkend is het humaan immunodeficiëntievirus ( HIV ), die een infectie kan veroorzaken. Naast hiv / aids kan acute sepsis, een bacteriële infectie die vaak wordt opgelopen na een operatie, ook acute thymische atrofie veroorzaken. Daartoe kan sepsis resulteren in een enorme apoptose van lymfocyten, wat leidt tot verminderde T- en B-celreacties en uiteindelijk tot ernstige thymische atrofie.
Omgevingsstressoren
Verschillende omgevingsstressoren verminderen de thymusfunctie totdat de stressor is verwijderd. Enkele voorbeelden van deze stressoren zijn ondervoeding, honger, alcoholisme en langdurige fysieke en / of emotionele stress.
Early life stress als gevolg van bijvoorbeeld misbruik en verwaarlozing van kinderen blijkt te leiden tot aanzienlijk afname van de thymus. Een autopsie van een achtjarig kind dat jarenlang door zijn familie werd gemarteld, ontdekte zelfs dat de thymus van de jongen ongeveer 10 gram woog. In vergelijking met een normale achtjarige jongen die een thymusklier zou moeten hebben met een gewicht van ongeveer 100 gram.
Ziekte en door stress veroorzaakte thymische atrofie
Verschillende medicatietherapieën voor behandeling van kanker, auto-immuunziekten en bij voorbereiding voor beenmergtransplantatie worden geassocieer,d met thymische atrofie. Hier wordt verminderde thymusfunctie en vertraagde immuunherstel gemeten.
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat patiënten die kankerbehandelingen of beenmergtransplantatieprotocollen hebben ondergaan, een significant verminderde thymusfunctie vertonen. Zeer jonge patiënten die een kankerbehandeling hebben ondergaan, lijken echter te herstellen van deze verminderde thymusfunctie. In sommige gevallen blijkt zelfs een toename van de grootte van hun thymus.
Hoewel dit herstel is vastgesteld, is er een vertraging tussen het stoppen met chemotherapie en het punt waarop de thymische functie van de patiënt verbetert. In deze periode is een patiënt bijzonder kwetsbaar voor infecties.
Referenties
- Thapa, P., & Farber, D. L. (2019). The Role of the Thymus in the Immune Response. Thoracic Surgery Clinics 29(2); 123-131. doi:10.1016/j.thorsurg.2018.12.001.
- Gruver, A. L., & Sempowski, G. D. (2008). Cytokines, leptin, and stress-induced thymic atrophy. Journal of Leukocyte Biology 84(4); 915-923. doi:10.1189/jlb.0108025.
- Doctor describes injuries to Gabriel Fernandez’s body, testifies he was determined brain dead [Online]. Available from: https://abc7.com/palmdale-boy-child-abuse-gabriel-fernandez-torture-isauro-aguirre/2572619/.
- Tanegashima, A., Tamamoto, H., Yada, I., et al. (1999). Estimation of stress in child neglect from thymic involution. Forensic Science International 101(1); 55-63. doi:10.1016/S0379-0738(99)00003-1.
Wil je naar aanleiding van wat ik geschreven heb, met me van gedachten wisselen, heb je wat te vragen of het je een suggestie voor een volgend onderwerp? Mail me gerust of plan een belafspraak.
Wil je meer weten over de keuzes die je hebt om niet je ziekte maar je gezondheid te onderzoeken en daarmee de regie over je eigen lichaam weer in eigen handen te nemen? Ik neem jou – en jouw gezondheid – serieus! Zonder bangmakerij. Met eerlijke informatie over waar je mee te maken hebt. En zónder onnodig veel extra of duur onderzoek/behandeling omdat het tóch wel door de verzekering betaald wordt!
Mail of app me via mijn website of plan een vrijblijvende belafspraak in.
Wil je ook elke zondagochtend een inspiratiemail?
In mijn praktijk in Zaltbommel kun je terecht voor leefstijlcoaching, litteken- en lymfebehandeling en thermografische onderzoeken. Je kunt ook in weekends, op feestdagen en in avonden bij me terecht.
Voor thermografisch (borst)onderzoek kom ik ook op locatie in Nederland en België.
Marielle van Tienen
Specialist Vrouwen- en Borstgezondheid, Lichaamsthermograaf, Litteken- en Lymfetherapeut bij Happy Healthcare
Biedt Manuele Lymfedrainage en MSTR-Littekentherapie, Thermografie, hulp bij hormoon- en voedingsproblemen en (leefstijl)advies om je (borst)gezondheid te optimaliseren.
