Zéstig?!? Met veel plezier kijk ik altijd naar de verbazing op de gezichten van degenen die me deze vraag stellen. Het is fijn dat ik van de vrouwen in mijn bloedlijn dit genetisch geluk erfde. Anderen hebben minder mazzel. En toch komt dit ook niet vanzelf. Na alle moderniteiten die ik beleefde toen ik twintig, dertig, veertig was, ben ik de laatste jaren steeds ouderwetser gaan leven. Naar mijn voormoeders voorbeeld, maak -en drink- ik vaak bottenbouillon (bone broth, voor de hipsters onder mijn lezers 😉) en pak ik ook weleens een extra schepje collageenpoeder in mijn water. Een deel van verouderingsverschijnselen zijn niet alleen leefTIJD, maar ook leefSTIJLgerelateerd. As time goes by, krijgen we allemaal zichtbare én onzichtbare tekenen van veroudering.
Vanaf halverwege de twintig begint het collageen jaarlijks met 1 tot 2 % af te nemen. Daarom is op middelbare leeftijd al vaak te zien dat je al een aanzienlijk deel kwijt bent. En was dat nou maar alles; ook de kwaliteit van het collageen dat het lichaam aanmaakt, wordt met de jaren minder. Dit is niet alleen zichtbaar in de kwaliteit van je huid, ook binnenin je lichaam merk je de effecten; kraakbeen tussen de gewrichten verslechtert en eventuele wonden helen langzamer. Dit gegeven wordt tegenwoordig “inflammaging” genoemd. Dat je lichaam door doorlopende -vaak laaggradige- ontstekingen en afbraak van collageen sneller veroudert.
Maar wat is collageen nou eigenlijk?
Ons bindweefsel, goeddeels gemaakt van het eiwit collageen, geeft sterkte, soepelheid en structuur aan onze huid, botten, gewrichten en spieren. De werking van collageen op de huid is gevoeglijk bekend, kijk maar eens bij de drogist naar potjes met (vaak dure) crèmes, daar staat bijna altijd ‘collageen’ als ingrediënt op. En wat te denken van de nieuwe trend; ‘collageendraden’, die door beautyspecialisten worden aangebracht in een rimpel. Kostbaar, maar dan héb je ook wat, belooft de specialist.
Niet echt een begerenswaardig voorland
Kijk, aan verouderen doe je niets, dat is inherent aan leven. Het témpo van verouderen heb je daarentegen voor een deel zelf in de hand, ook zónder (soms belachelijk) dure smeersels, behandelingen of supplementen.
Kies bijvoorbeeld voor collageenrijke voedingsmiddelen
Aanmaak van collageen gebeurt binnen in je lichaam. Door een duur collageencrèmetje op je huid te smeren, bevorder je de collageen-aanmaak niet. Het is -zoals ik zo vaak adviseer- belangrijk slim te blijven als het gaat om je gezondheid. Eten van collageenrijke voedingsmiddelen en van voedingsmiddelen die collageenaanmaak stimuleren, kan je zonder al te veel kosten, een heel eind op weg helpen.
Vitamine E(-rijke voedingsmiddelen) helpt bij de bescherming tegen ‘collageen kruisverbindingen’ en lipideperoxidatie (lipide = vetachtige stof, oxidatie = afbraak).
Je kunt het collageeninname verhogen via de voeding of via collageenpoeder.
Wat zijn collageen-rijke of collageen-bouwende voedingsmiddelen
Collageen is opgebouwd uit 19 verschillende aminozuren en de verschillende soorten komen voor in de huid, pezen, organen, botten, kraakbeen en bindweefsel.
Bottenbouillon
Zoals onze moeder’s moeders het al deden; een pan water op het vuur, een beetje zout erin, rauwe knoken (botten, visgraten, karkas van gevogelte) erbij en sudderen maar! Een spótgoedkope en geweldige bron van collageen! Als je wilt, maak je de bouillon op smaak met kruiden en specerijen. Deze krachtige bouillon kun je ook in kleine porties invriezen, zo heb je altijd een dosis collageen bij de hand.
De kwaliteit van de botten is bepalend voor het succes van de bouillon, dus ga naar de slager of een lokale boer die het vlees biologisch fokt en zelf laat slachten.
Vis
Vis en schaaldieren leveren veel collageen. In de kop, schubben en oogballen zit het meeste collageen. Veel supplementen zijn dan ook van deze delen gemaakt. Daarom is het ook een goed plan om van deze minder ‘smakelijke’ delen visbouillon te trekken. In visvlees zit ook wel wat collageen, al is dat in geen verhouding tot ‘de harde delen’.
Kip
Sommige collageensupplementen zijn van kip gemaakt. Weet je dat in kippenpoten (die harde stukjes waar de tenen aan zitten) ongelooflijk veel collageen zit? Slimme jongens, die Aziaten 😉.
Eiwit
Collageen wordt grotendeels aangetroffen in bindweefsel. Proline, een van de aminozuren die nodig zijn voor de productie van collageen, zit in grote hoeveelheden in eiwit.
Knoflook
De vele zwavelverbindingen in knoflook helpen de afbraak van collageen te vertragen en de aanwezige aminozuren helpen bij de collageenproductie. Het kan geen kwaad er flink wat van te eten.
Cashewnoten
Cashewnoten zijn een goede bron van koper, ook een collageen ondersteunend ingrediënten.
Vitamine C
Citrusvruchten bevatten flinke hoeveelheden vitamine C. Dit helpt om pro-collageen te produceren. Bessen -met name aardbeien- bevatten ook aanzienlijke hoeveelheden vitamine C. Je kunt ook frambozen, bosbessen en bramen gebruiken voor extra collageen, en de huidbeschermende antioxidanten die je nodig hebt. Denk ook aan mango, kiwi en ananas als waardevolle bron van vitamine C.
Niet alleen fruit, ook (blad)groenten als paprika en broccoli, spinazie, boerenkool, snijbiet, aardappelen, bloemkool en spruitjes bevatten veel vitamine C. Broccoli levert daarbij ook nog eens een flinke dosis calcium. Goed voor je botten. Vooral de donkergroene bladeren van spinazie, boerenkool en snijbiet bevatten chlorofyl, dat de voorloper van collageen in de huid verhoogt.
Een kruid als koriander is een niet te onderschatten bron van vitamine C. Én van linoleenzuur. De antioxidanten in koriander bestrijden vrije radicalen in je bloedbaan, waardoor de afbraak van gezonde huidcellen wordt voorkomen.
Groene thee
Nog zo’n collageenverhogende stof, dankzij de hoeveelheden fenolen en antioxiderende eigenschappen. Fenolen hebben een gunstige invloed op de effecten van huidveroudering.
En nu?
Natuurlijk kun je amper iets doen om een blessure of wond te voorkomen. Dat betekent niet dat je nu lekker achterover kunt gaan zitten. Je kunt je lichaam immers wel voorbereiden op een zo spoedig mogelijk herstel van een mogelijk aanstaande verwonding. In leeftijd zul je niet jonger kunnen worden, maar je kunt je lichaamscellen helpen zo vitaal mogelijk te blijven. Zelfs te verjongen! En alles wat je van binnenuit kunt helpen om goed te genezen, heeft de voorkeur boven zaken die je op een wond smeert of plakt.
En nu?
- Eet en drink natuurlijke collageenbronnen. Dit is belangrijk voor de gezondheid van je huid, botten, spieren en gewrichten.
- Hoewel collageenrijke voeding uitsluitend van dierlijke oorsprong is, zijn er ook andere voedingsmiddelen die een positief effect hebben op de collageenproductie.
- Heb je moeite met voldoende collageenrijke voedingsmiddelen in je dieet te passen, denk dan aan een goed (en zuiver) collageensupplement.
- Eet en drink zo ‘schoon’ mogelijk; laat alles wat in pakjes, zakjes en potjes komt, in de supermarkt staan. Koop zoveel mogelijk verse -liefst biologische- producten en besteed aandacht en liefde aan het bereiden van je maaltijden.
Wil je naar aanleiding van wat ik geschreven heb, met me van gedachten wisselen, heb je wat te vragen of het je een suggestie voor een volgend onderwerp? Mail me gerust of plan een belafspraak.
Wil je meer weten over de keuzes die je hebt om niet je ziekte maar je gezondheid te onderzoeken en daarmee de regie over je eigen lichaam weer in eigen handen te nemen? Ik neem jou – en jouw gezondheid – serieus! Zonder bangmakerij. Met eerlijke informatie over waar je mee te maken hebt. En zónder onnodig veel extra of duur onderzoek/behandeling omdat het tóch wel door de verzekering betaald wordt!
Mail of app me via mijn website of plan een vrijblijvende belafspraak in.
Wil je ook elke zondagochtend een inspiratiemail?
In mijn praktijk in Zaltbommel kun je terecht voor leefstijlcoaching, litteken- en lymfebehandeling en thermografische onderzoeken. Je kunt ook in weekends, op feestdagen en in avonden bij me terecht.
Voor thermografisch (borst)onderzoek kom ik ook op locatie in Nederland en België.
Marielle van Tienen
Specialist Vrouwen- en Borstgezondheid, Lichaamsthermograaf, Litteken- en Lymfetherapeut bij Happy Healthcare
Biedt Manuele Lymfedrainage en MSTR-Littekentherapie, Thermografie, hulp bij hormoon- en voedingsproblemen en (leefstijl)advies om je (borst)gezondheid te optimaliseren.
